Her canlı varlık gibi köpekler de, yaşamlarını sağlıklı sürdürebilmek için, belirli ortam ve koşullara gereksinme duyar. Barındıkları yerin sağlıklı yaşamalarına elverişli olup olmadığından tutun, gereksindikleri besin türü ve oranının karşılanıp karşılanmaması, temizlik ve bakımlarının yapılıp yapılmaması, hareket etme ve dolaşma olanağı bulup bulmamalarına değin pek çok etken, sağlıkları üzerinde etkiler yaratır. Her ne kadar dış koşullardan etkilenmeyen kişiler için “it gibidir, ona bir şey olmaz!” derlerse de, köpekler, özenli bakım isteyen nazik varlıklardır. Barındırılmaları, beslenmeleri, bakım ve temizlikleriyle diğer gereksinimlerinin karşılanmasında titiz davranılmalıdır. Küçük ihmaller, önemsiz gibi görünen savsaklamalar, bilgisizlikten doğan yanlış uygulamalar, köpek sahibinin büyük çaba ve emekle bile gideremeyeceği sakıncaların kaynağı olabilir.
Henüz gözleri açılmamış yavruların özenli bir bakıma ihtiyaçları vardır. Henüz gözleri açılmamış bir kedi yada köpek bulduğunuzda bu onun henüz iki haftadan küçük olduğunu gösterir.
İlk olarak yavrulara kuru sakin ve sıcak bir köşe bulmakla işe başlayın. Tercihen bir kutu veya bir sepete bebekleri yerleştirin. Yüksek bir yere koymayın. Düşerek yaralanma ihtimali olabilir. Kutunun içine bol tüylü olmayan eski bir kazak yada hırka koyun. Sıcaksu torbasını bir havluya sararak (2-3 saatte bir soğumadan değiştirmek gerekir) yanlarına koyarsanız annelerinin sıcaklığının yerine geçecek ve üşüyerek hasta olmalarına engel olacaktır.
İnek sütü ile beslemenizi bebeklerde ishale ve aşırı gaz sancısına neden olacağı için tavsiye edilmez. Geçici çözüm olarak süte üçte bir oranında su karıştırarak verirseniz en azından ishal olmalarını önlemiş olursunuz. Ancak, ihtiyaçları olan vitamin ve mineralleri sütten alamazlar. Bunun yerine veteriner veya petshoplarda satılan bebek köpekler veya kediler için anne sütüne eş değer tozlardan alıp suyla karıştırarak vermenizi daha dengeli beslenmelerine yardımcı olacaktır. Eğer bu süt tozlarından bulamazsanız geçici bir süre aşağıdaki karışım işe yarayabilir.
•1 çay bardağı süt (Laktoz süt tercih edin)
•Çay kaşıyı ucu ile yumurtarın sarısı (pişmiş)
•1 çay kaşığı bal
•1 bebe bisküvisi
Çok küçük bebekler her iki- üç saatte bir beslenmelidir. Biberonla beslemeniz daha doğru olacaktır. Veterinerlerde bebek kedi biberonu bulabilirsiniz. Bu sayede çok daha sağlıklı ve sorunsuz büyüyeceklerdir. Bebek köpekle aynen insan bebeklerindeki gibi her yemekten sonra gaz sancısı olabilir bunun için göbeğine hafif hafif masaj yapılması yararlı olur.
Bir aylıktan küçük bebek kedi ve köpeklerin kendi kendilerine tuvaletlerini yapmakta zorlanırlar. Annelerinin yaptığı görevi sizin üstlenerek her yemekten sonra göğüsten başlayıp popoya kadar nemli bir bezle masaj yaparak silmeniz gerekiyor. Bu sayede hem tuvaletlerini yaparlar hemde temiz kalırlar. Temizliklerini şampuansız hafif nemli bir bezle yapabilirsiniz. Kesinlikle hazır ıslak mendillerden kullanmayın.
Eğer bebek kedilerin gözleri doğumdan iki hafta geçmesine rağmen açılmamışsa, ılık bir suyla nemlendirilmiş pamukla gözlerini günde bir kaç kere silmeniz gerekir. Bunu yaparken çok nazik olmalısınır. Anne yavrularının gözlerini yalayarak açılmalarına yardımcı olur. Eğer bebeğin gözleri üç hafta geçmesine rağmen açılmamışsa gözde problem olabilir ve gözü kaybede bilirsiniz. Eğer irin yada koyu rek bir akıntı varsa veteriner hekime danışmanız gerekir.
Bebekler yaklaşık bir aylıktan itibaren kendi başlarına yemek yemeye başlarlar. Biberonu birden kesmek yerine yavaş yavaş geçiş yapmalısınız. Bu geçisi ilk olarak yaş mamaya su katıp önüne koyarak yapabilirsiniz. Yanlız yaş mama ve ıslatılmış kuru mamaları bebeğin önünde bir günden fazla bırakmayın çünkü çok çabuk bozulurlar ve hastalamasına sebep olabilirler.
Bebek köpek veya kedi büyütmek zahmetli gelsede, onların büyümelerini izlemek çok keyiflidir.
Köpeğinizi, evde muayene etmek hem kolaydır, hem daha ucuzdur ve olası hastalıkları erken dönemde ortaya çıkarır. Köpeğinizin rutin muayenelere izin vermesi teşhis konulması açısından oldukça yararlıdır.
Öncelikle genel görünüş sağlık için bir belirtidir. Kürkü doğal görünümlü olmalıdır. Tüylerdeki matlık yada parlaklığındaki azalma parazit, herhangi bir deri hastalığına yada vücudun başka bir yerindeki hastalığa işaret edebilir.
Aşağıdaki belirtilere bir bakalım bunlardan herhangi biri varsa veteriner yolu gözüktü demektir.
-Sendeleme,yıkılma,daireler çizerek yürüme veya düzgün bir şekilde yürümekte zorlanma.
-Oturmakta, kalkmakta ve rahat etmekte zorluk.
-Işığa, sese yada dokunmaya aşırı tepki.
-Bir yana yatık baş.
-Şiş karın.
-Huzursuzluk.
-Kas spazmları.
-Tuhaf göğüs hareketleri.
-Herhangi bir akut vücut şişliği.
-Ağlama,inleme yada acı bir sesle havlama.
Köpeğinizin Ağırlığı Takip Edin
Kilo değişimleri oldukça önemlidir. Aniden kilo aldığını yada verdiğini fark ederseniz veterinere danışmanız gerekir. Bu arada yine köpeğinizin kilosunu not etmek değişiklikleri fark edebilmek açısından yararlıdır.
Kilosunu banyo tartısında tartmak için köpeğinizi kucağınıza alın ve sonra kendi kilonuzdan düşerek köpeğinizin kilosunu bulun. Küçük ve orta ırktaki köpekleri bu şekilde tartabilirsiniz. Eğer daha iri bir köpeğiniz varsa her veteriner kontrolünde tartılmasını isteyebilirsiniz.
Muayene Nasıl Yapılmalıdır?
Öncelikle baş muayenesi için;
-Gözlerde akıntı,kızarıklık,bulanıklık yada açık yara varmı diye inceleyin.
-Kulaklarda akıntı, fazla kulak kiri yada fiziksel bir hasar varmı bakın. Kulak derisinde anormallik olup olmadığını inceleyin.
-Burun serin ve ıslak olmalıdır. Her iki burun deliğinde akıntı yada akıntı belirtisi olmamalıdır.
-Dişetleri sağlıklı bir pembelikte olmalıdır. Ağızda kötü bir koku olmamalıdır. Bu arada ağzın üst kısmınıda kontrol etmek gerekir ki dişlerin arasında bir şeyler kalmış olabilir.
Vücut Muayenesi İçin;
-Elinizi yavaşça baştan aşağı gezdirin. Başını sağa, sola, aşağı ve yukarı yavaş hareketlerle çevirin. Direnç gösteriyorsa acı duyduğu anlamına gelir.
-Köpeğinizin boynundan aşağı sırtına ve göğsüne doğru inin. Herhangi bir sertlik olması içe işlemiş bir hasar yada deri enfeksiyonu belirtisi olabilir. Tüyleri aralayarak alttaki derinin sağlığına ve kepekli olmamasına dikkat edin.
-Ellerinizi eklem yerlerinde gezdirin.Herhangi bir şişlik yada fazla bir sıcaklık varmı kontrol edin. Ayakları ve pati yastıklarına bakın. Tırnak uzunluğundan oluşan bir hasar olup olmadığını kontrol edin.
